İnsanın bütün organları kıymetlidir. Önem sırasına göre tasnif yapılsa, şu hükme varırız: İnsanın en önemli organı beynidir. Peki neden? Çünkü bir kıymetin değeri, korunmasıyla ilgilidir.
En değerli eşyalarımızı nerede koruruz. Genelde en emin ve en dayanaklı kasalarda saklarız. Öyleyse en önemli organ olan beyin, nerede saklanıyor? Vücudumuzda beyin dışında, bir korunak içerisinde saklanan başka organ bulamazsınız.
Beynin kafatası içerisinde saklanıyor olması, onun kıymet ve öneminden dolayıdır.
Buna rağmen, bilim insanlarının en az bilgiye ulaştığı organ da beyindir. Bilinmeyenlerle dolu, incelenmesi ve anlaşılması güç bir organdır. Ancak şunu iyi biliyoruz, bütün organların beyinle bağlantısı var. Sağlıklı bir beyin, aynı zamanda sağlıklı bir vücut demektir.
Beynin kendi içinde bölümleri var. Prefrontal korteks denilen bölge, dikkat çekicidir. Zira beynin en geç gelişen bölgesidir. Bu yüzden uzmanlık alanı son derece geniş ve kapsamlıdır.
Ne gibi mi diyeceksiniz???
Beden işlevlerinin düzenlenmesi, ilgili-odaklı iletişim, duyguların düzenlenmesi, tepkilerin ertelenmesi, empati, sezgiler, düşünce, ayrıntılı düşünme, sosyal beceriler, plan, kontrol, mantık, problem çözme, yöneticilik gibi önemli yetiler bu alanla ilgilidir.
Mesela, stres ve öfke gibi durumlarda, prefrontal korteks devreye giriyor. Kişinin prefrontal korteksi güçlüyse, stresle baş edebiliyor, öfkeyi yatıştırabiliyor. Aksi halde yenik düşüyor.
Allah Kur'an'da; ısrarla düşünmemizi, akletmemizi, tefekkürde bulunmamızı, tezekkür etmemizi adeta emrediyor. Şimdi ilgili ayetleri yazmaya kalksam, bu sayfalara sığmaz. Peki, Allah bu konuda niye ısrarcı.
Beyin korteksimizi geliştirmemizi istiyor. Bunu yapabilirsek, yarattığı bütün ayetleri okuyabileceğimizi işaret ediyor. O zaman şu soruyu sormak gerekiyor. Yaratılış itibarıyla geç gelişen beyin korteksi, nasıl işler hale geliyor?
Okumakla, araştırmakla, incelemekle, sormakla, bilgi edinmekle, kıyaslamakla, neden ve niçin demekle bu gelişimi sağlamak mümkündür.
Netice itibarıyla; prefrontal korteksi gelişmiş insanın, gelişmemiş insanla arasında dağlar kadar fark olacaktır. Bu genellemeyi toplumlar için de yapma zorunluluğu vardır. Diyorum ki toplumun sağlığı, prefrontal korteksiyle birebir ilgilidir.
Bilimsel gelişmeler, insan hak ve hürriyetleri, medeni tasarımlar, demokratik normlar en çok hangi toplumlarda zirve yapar. Prefrontal korteksi gelişmiş, sağlıklı toplumlarda zirve yapar.
Prefrontal gelişimi zayıf kalmış toplumlarda neler olur? Bu önemli bir sorudur. Ucu sosyal psikolojiye çıkar. Bağlantılı ancak apayrı bir sahadır. Biraz örnek vermek istiyorum.
Yalanı doğru diye kabul ettirebilirsiniz. Kendi hata ve kusurunuzu başkalarına yükler, buna inandırırsınız. Kendinizin vazgeçilmez olduğunu tescil ettirirsiniz. Korku üretirsiniz. Toplum bu korkuları satın alır ve sizden asla ayrılmaz.
Dün söylediğinizi bugün yalanlarsınız. Sözünde bir keramet var hissi uyandırırsınız. Hayal dahi edemeyeceği şeyleri vaat edersiniz. Anında bağrına basar. Bir kahraman görüntüsü verirsiniz. Bu görüntüyü bir nimet olarak kabul ettirirsiniz.
Tarih boyunca; dini, siyasi ve ideolojik ne olaylar yaşandı. Nice insanlık dramları, nice can kayıpları, nice mağduriyetler tarihe kayıt düşüldü. Hepsinin temelinde insanın ve yaşadığı toplumun, prefrontal korteks problemi vardı.
Allah insanı, elçileri ve kitapları vasıtasıyla hep uyardı. Yapması gerekeni gösterdi. Aklınızı çalıştırın, düşünün, aklınızı işletin, tezekkür edin dedi. Ancak insan, çoğunlukla hep muhalefet etti.
Bu yüzden başı bela ve dertten kurtulmadı.
Allah'ın yarattığı ayetleri, bugün daha iyi okuma imkânına sahibiz.
Demem o ki insanın prefrontal korteks gelişimi, aynı zamanda toplumun prefrontal korteks gelişimidir.
Hayata bir de bu gözle bakın.
Cevabını bulamadığınız siyasi, sosyal, dini ve ideolojik pek çok sorunun cevabı prefrontal korteksin içinde saklı'.
YORUMLAR