Uyanış-Kate Chopin

YORUMLARIM:
             Yazar Kate Chopin tarafından kaleme alınan eserde, Edna isimli ana karakterin annelik, aile ilişkileri ve aşık olduğu adamla evlenmesine engel olan evlilik hayatındaki ikilemleri konu ediliyor.
            Eser, ilk aşamada Edna’nın Robert isimli bir erkeğe aşık olması ancak evli olduğu Mr. Pontellier ile olan ilişkisini klasik evlilik anlayışından dolayı bitirememesini işliyor. Bir süre sonra Robert, Meksika’ya giderek uzun bir süre ortalıktan kayboluyor. Bu süreçte Edna, eşiyle günlük hayatında birçok sorun yaşıyor ve kendisini müzik ile sanata yoğunlaştırarak yaşamış olduğu hayattan kendisini olabildiğince soyutlamaya çalışıyor.
            Bu süreçte, eşinin bir iş seyahati nedeniyle yolculuğa çıktığı zamanda evin çalışanlarından Ariol ile öpüşüyor. Ancak sonrasında yaptığından pişman olarak onu kendisinden uzaklaştırıyor. Bu arada, Robert Meksika’dan dönüyor. Onunla tam bir kaçamak yapma arifesindeyken, eşinden önemli bir telefon geliyor ve acilen onun yanına gidiyor. Döndüğünde ise, Robert kendisini terk ettiğine dair onu sevdiğini söyleyen bir yazı bırakıyor.
            Tüm bu olayların akabinde ise, Edna intihar etmekle çocuklarını düşünme arasında oldukça bocaladığı zamanlar yaşıyor. En sonunda, denizde açıklara kadar yüzerek geri dönemeyip ölüyor.
            Eser, yazarın amacından da anlaşılacağı üzere, Batı’daki bireycilik anlayışının özellikle kadınlar üzerinde de tezahür etmesini amaçlayan kitaplardan birisi olarak ön plana çıkıyor. Özellikle kadının toplumdaki anne rolünden ve erkeklerin ev hayatı dışında her konuda kendisini kadınlardan daha üstün gördüğü anlayışına eserin belirli bölümlerinde değinilerek başkaldırıldığı anlaşılıyor.
            Batı’da ortaya çıkan bireyci anlayışın, son raddesini konu alarak ya konforlu bir hayat ya da ölüm tercihini barındıran kitap, Batı’nın kısa vadede refah getirip özgür görünen toplumundan refahın kaybolmaya başladığında toplumsal anarşiyi meydana getirebilecek bir tehlikeyi gözler önüne seriyor. Çünkü bu görüş, hem aile bağlarının zayıflamasına hem de kadın ile erkeğin evlilik hayatlarında birbirlerine olan anlayışlarının azalmasına sebep olabilecek unsurlar barındırıyor. O yüzden eserin, Batılı anlayışın temellerinde neler yattığının ve bu anlayışın hiçbir toplum için sürdürülebilir olmadığının farkında olunarak değerlendirmeler yapılmasına önayak olduğunun ifade edilmesi gerekiyor.
            Bireycilik anlayışının neticelerinden birisi olarak günümüzde toplumsal cinsiyet eşitliği kavramına indirgenmiş olan bu anlayış, kadın ve erkeği sürekli çatışma ve rekabet halindeymiş gibi hissettiren unsurlar ihtiva ediyor. Erkeklerin her yaptığını kadınların da yapabileceği iddia edilerek aynı anlayış, tam tersi için de daha sönük de olsa dile getiriliyor. Halbuki asıl meselenin, kadın ve erkeğin farklılıkları sayesinde birlikte daha güçlü bireyler olduğunun bilinmesi gerekiyor. Ne yazık ki bu anlayış, günümüzde oldukça farklı yönde evrilerek iki cinsiyet arasındaki farklılıkların olmadığının dile getirilmesine kadar uzanmış gözüküyor.
            Sonuç olarak eser, Batı’daki bireyci anlayışın temellerinin atıldığı önemli mihenk taşlarından birisi olduğundan incelenerek ders alınması gereken kitaplardan birisi olarak telakki edilebilir.
Eserin detaylı alıntı ve 5 kriter üzerinden gerçekleştirilen detaylı değerlendirmesine aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz. Yaklaşık 200 yazıdan oluşan blog siteme inceleyebilirsiniz.
KIRMIZI ÇANTALI AVUKAT: https://www.kirmizicantaliavukat.net/post/yazmak-yorumlar-alintilar-ve-değerlendi-rmeler

Not: Yorumlara ilişkin bütün kısımlarda:
UYANIŞ
Yazar: Kate Chopin
Yayınevi: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
Baskı: 6. Baskı – Mayıs 2022
kapakta kullanılan fotoğraftaki kitaptan faydalanılmıştır.