Anılarım-169

LAVANTA TURU 1
“Geçmişin izlerini silmek bir milleti köksüz bırakmaktır.”: Yapay zekâ
Kurşunlu Şelalesi
Temmuz 2017 de, düzenlenen bir lavanta turu gezisine katıldık. Gezi Antalya’dan başlıyordu. Tur İstanbul’da oluşturulmuştu. Gezi grubu, İstanbul’dan uçakla Antalya’ya gelecek, biz de eşimle birlikte gruba orada katılacaktık. Grupla buluşabilmek için bir gün önceden Antalya’ya gitmeye karar verdik. Gördes’ten Salihli’ye giderek oradan Antalya otobüsüne bilet aldık ve hareket saatine kadar Salihli garajında oyalandık. Hareket saati gelince otobüse bindik ve otobüsümüz, Alaşehir, Denizli, Acıpayam, Korkuteli üzerinden Antalya’ya vardı. O akşam bir otelde konakladık. Sabah kahvaltıdan sonra grubumuzla buluştuk. Rehberimiz ilk durağımızın Kurşunlu Şelalesi Tabiat Parkı olduğunu söyledi. Bu parka, Antalya -Mersin Karayolunun 15.kmden sola dönülerek 7 km gidince ulaşılır. Kurşunlu Tabiat Parkı 33 hektar alana sahip olup zengin bitki çeşitliliğine sahiptir. Bunun içinde en yükseği 18m yüksekten dökülen şelaleler ve 7 gölet bulunmaktadır. Bu göletler de küçük şelalelerle birbirine bağlanmıştır.  Park içinde gezinti yolları, kır kahveleri, insanların binerek gezinti yapabilecekleri develeri, satış dükkanları bulunmaktadır.
Yazılı Kanyon
Buradaki gezimizi tamamladıktan sonra Yazılı Kanyon’a gitmek üzere Antalya- Isparta yolu üzerinde otobüsümüz hareket etti. Bu yol üzerinde çam ormanları arasında göl manzaralı bir lokantada mola verip öğle yemeğimizi yedik. Yemek balık ağırlıklıydı. Çam ağaçlarının suya yansıması ile oluşan yeşil renkli göl yüzeyi devam ediyor ve ilerde göl kıyısından itibaren yamaç başlıyordu. Yamaçları çam ağaçları örtüyor ve ağaçların göldeki yansımaları adeta bir tablo oluşturuyordu. Bu renkli manzarayı seyrederek yemeğimizi yedik. Yirmi kişiyi aşkın grubumuzla tekrar yola koyularak Yazılı Kanyon’a doğru hareket ettik.
Çam ormanları içinden geçen yoldan etrafın doyumsuz manzarasını seyrederek Sütçüler ilçesinin Çandır köyü sınırları içinde olan Yazılı Kanyon Tabiat Parkı’na vardık. Yazılı Kanyon denmesinin sebebi, bu kanyon içindeki bir kayaya Epiktetos’un (M.S. 50-138) “Hür İnsan üzerine Bir Şiir” in yazılı olmasından kaynaklanır. Fakat ne yazık ki, define avcıları bu yazının olduğu kayayı ortasından tahrip etmişler. Bu aç gözlülük nedir? Tarihe saygısızlık nedir? Daha birçok soru sorulabilir. Ama maalesef bu tür istenmeyen tarihe düşman, kültüre düşman kişiler çıkabiliyor. Önlemlerin ve cezaların artırılması gerekiyor. En önemlisi çocuklarımızı çevreye, doğaya, kültüre duyarlı olarak yetiştirmemiz gereklidir.
Şiirin çevirisini, Akdeniz Üniversitesi Akdeniz Dil ve Kültürlerini Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Sencer Şahin ve SDÜ Eğridir MYO öğretim elemanı Çetin Meydan yapmıştır. Okurlarım adına kendilerine sonsuz teşekkürlerimi iletiyorum. Bu kaya üzerindeki deki şiirin tüme varım yöntemiyle çevirisi yapılmıştır. Şiirin çevirisi orijinal şiirin yakınındaki bir yerde kalın bir mermer taş üzerine yazılarak, ziyarete gelenlerin görmesini ve okumasını sağlamışlardır. Şiirin küçük bir bölümü aşağıdadır.
Hür İnsan üzerine şiir
Hayırlı uğurlu olsun[ik1] 
Ey yolcu hazırlığını yap ve koyul yola; Şunu bilerek:
Hür kişi, sadece karakterinde hür olan kişidir.
Kişi hürriyetinin ölçüsü bizzat kendi doğasında bulunur
Ve kararında içtenlikliyse hür kişi,
Yüreğindeyse ise dürüstlüğü, işte bunlar asil yapar kişiyi
Ve bununla yücelir hür kişi hatalarla değil
,,,,,,,,,,,,,,,                Epiktetos
Epiktetos’a göre fiziksel yapı ve dış görünüş, ya da bunlardan kaynaklanan sosyal konum insan iradesinin dışında gelişen durumlardır. İnsanı mutlu ya da mutsuz yapan durum ise, bunlar hakkındaki kişisel görüşlerimize bağlıdır. Yani elimizde olan bir şeydir.
Bu kanyon Sütçüler’e 20 Isparta’ya 70km uzaklıktadır. Epiktetos’un bir sözünü burada paylaşmak yerinde olur diye düşünüyorum: Sokrates’in ölümünden yıllar sonra “Ölümden kaçamam ama ölüm korkusundan kaçabilirim” demiştir.
Yazılı Kanyon’un ortasından geçen dereden şırıl şırıl su akmaktadır. Kanyonun iki tarafında sarp kayalıklar yükselmekte ve bitki örtüsü zengindir. Burada kaya tırmanışı yapabilme imkânı da vardır. Kanyondan Aziz Paul yolu ve aynı zamanda doğa yürüyüşü parkuru da geçmektedir.

Tarihi eserlere, doğaya ve çevreye duyarlı insanlarımızın çoğalması dileklerimle tüm okurlarıma her şeyin gönüllerine göre olmasını temenni ederim.
Epiktetos'un Hür İnsan Şiiri'nin yazılı olduğu kaya